ท่ามกลางกระแสการเปลี่ยนแปลงของโลกที่ถาโถม การพัฒนาการศึกษาและพัฒนา “คน” ถือเป็นรากฐานสำคัญในการสร้างความมั่นคงและยั่งยืนให้กับประเทศชาติ การพัฒนาการศึกษาที่ครอบคลุมทุกมิติ ตั้งแต่โครงสร้างพื้นฐาน เทคโนโลยี ครูผู้สอน ไปจนถึงการพัฒนาทักษะแห่งอนาคตให้แก่นักเรียนและประชาชนทุกช่วงวัย จึงเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่ง เพื่อสร้างโอกาสการเรียนรู้ที่เท่าเทียมและพัฒนาศักยภาพของคนไทยให้เต็มที่
ความท้าทายของการศึกษาไทย:
แม้จะมีความพยายามในการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง แต่การศึกษาไทยยังคงเผชิญกับความท้าทายที่สำคัญหลายประการ ได้แก่
- ความเหลื่อมล้ำทางการศึกษา: โรงเรียนในพื้นที่ห่างไกลยังขาดแคลนทรัพยากรพื้นฐาน เทคโนโลยี และสื่อการเรียนการสอนที่ทันสมัย
- หลักสูตรที่ไม่ตอบโจทย์: หลักสูตรการเรียนการสอนยังไม่สอดคล้องกับความต้องการของตลาดแรงงานในยุคปัจจุบัน เน้นการท่องจำมากกว่าการพัฒนาทักษะที่จำเป็น
- การบริหารจัดการที่ไม่มีประสิทธิภาพ: ผู้บริหารโรงเรียนต้องเผชิญกับความกดดันจากนโยบายที่ไม่แน่นอนและระบบงบประมาณที่จำกัด ทำให้ขาดความคล่องตัวในการพัฒนา
- การมีส่วนร่วมของผู้ปกครองและชุมชน: ผู้ปกครองและชุมชนยังขาดความเข้าใจและทักษะในการสนับสนุนการเรียนรู้ของบุตรหลาน
15 ข้อเสนอแนะเพื่อยกระดับการศึกษาไทย:
เพื่อแก้ไขปัญหาเหล่านี้และยกระดับการศึกษาไทยให้ก้าวทันโลก วิทยา มิตรศรัทธา กรรมการผู้จัดการ บริษัท เจเนซิส มีเดียคอม จำกัด ได้เสนอ 15 แนวทางในการพัฒนาการศึกษา ซึ่งมีรายละเอียดดังนี้
- ปรับปรุงโครงสร้างเทคโนโลยีของโรงเรียน: ติดตั้งอุปกรณ์ดิจิทัลและอินเทอร์เน็ตความเร็วสูง สร้างพื้นที่สร้างสรรค์ (Makerspace) และสนับสนุนการเรียนรู้นอกห้องเรียนผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์
- สร้างโอกาสด้านเครื่องมือในการเข้าถึงสื่อการสอน: แจกแท็บเล็ตหรืออุปกรณ์ประจำตัวให้แก่นักเรียนและครู พัฒนา Learning Management System (LMS) และส่งเสริม Blended Learning
- เพิ่มความเป็นผู้นำเชิงนวัตกรรม: อบรมผู้นำการศึกษาให้มีทักษะด้านการคิดเชิงกลยุทธ์และการใช้เทคโนโลยี ปรับปรุงระบบบริหารโรงเรียน (SMS) และนำระบบมาวิเคราะห์ผลสัมฤทธิ์ของนักเรียน
- พัฒนาครูให้มีความพร้อมด้านเทคโนโลยี: เปิดโอกาสให้ครูเข้าถึงซอฟต์แวร์สร้างบทเรียนดิจิทัล สนับสนุนการใช้เทคโนโลยีในการสอน และลดภาระงานเอกสาร
- ยกระดับการสอนของครู: สร้างคลังสื่อการสอนออนไลน์ ส่งเสริมการเรียนรู้แบบ Active Learning และ Problem-Based Learning พัฒนาหลักสูตรที่กระตุ้นความคิดสร้างสรรค์และทักษะการแก้ปัญหา
- อบรมครูอย่างต่อเนื่อง: จัดอบรมครูในหลากหลายหัวข้อ สนับสนุนการเรียนรู้แบบ Mentorship และใช้แพลตฟอร์มออนไลน์เพื่อให้เข้าถึงการอบรมได้สะดวก
- พัฒนาแพลตฟอร์มข้อมูลและการสื่อสาร: เชื่อมโยงข้อมูลระหว่างครู นักเรียน และผู้ปกครองผ่านระบบดิจิทัล
- ส่งเสริมการเรียนรู้ของนักเรียน: สร้างห้องสมุดดิจิทัลและแพลตฟอร์มคลังสื่อ สนับสนุนการเรียนรู้เชิงโต้ตอบผ่านบทเรียนที่ใช้เทคโนโลยี
- สนับสนุนการเรียนรู้ตลอดชีวิต: เปิดโอกาสให้เรียนรู้ผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์ที่เข้าถึงง่าย
- พัฒนาผู้เรียนผ่านการฝึกฝน: จัดตั้งแพลตฟอร์มออนไลน์สำหรับการเรียนรู้ ฝึกทำโจทย์ และทำข้อสอบ พร้อมใช้ AI วิเคราะห์จุดแข็งจุดอ่อนของผู้เรียน
- ส่งเสริมทักษะภาษาอังกฤษ: จัดการเรียนการสอนแบบสองภาษาและกิจกรรม English Day ใช้ AI วิเคราะห์จุดอ่อนด้านภาษาของผู้เรียน
- พัฒนาทักษะแห่งอนาคต: พัฒนาหลักสูตรที่ตอบสนองความต้องการของตลาดแรงงาน เช่น Coding, AI, Data Analysis และ Soft Skills
- พัฒนาคนอย่างเป็นระบบ: สร้างเครือข่ายอาสาสมัครพัฒนาคนและครอบครัว (อพค.) เพื่อให้คำแนะนำด้านการศึกษาและทักษะอาชีพ
- สร้างแพลตฟอร์มวางแผนชีวิต: ช่วยผู้เรียนกำหนดเป้าหมายและวางแผนพัฒนาตนเอง โดยใช้ AI และฐานข้อมูลขนาดใหญ่
- ปรับกระบวนทัศน์การพัฒนาคน: มุ่งพัฒนาคนแบบองค์รวมที่ครอบคลุมทั้งร่างกาย สมอง และจิตใจ
การยกระดับการศึกษาไทยเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งในการพัฒนาประเทศ การลงทุนใน “คน” คือการลงทุนที่คุ้มค่าที่สุด การเปลี่ยนแปลงแนวคิดและกระบวนการพัฒนาคนในทุกมิติ โดยเริ่มจากหน่วยที่เล็กที่สุดคือบุคคลและครอบครัว จะนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงที่ยิ่งใหญ่ในระดับประเทศ การใช้เทคโนโลยีเป็นเครื่องมือในการสร้างโอกาสที่เท่าเทียม จะช่วยให้การศึกษาไทยก้าวทันโลกและสร้าง “คน” ที่มีคุณภาพพร้อมรับมือกับความท้าทายในอนาคต
*อ้างอิงเนื้อหาจาก บทความ “15 ข้อเสนอ ปูทางพัฒนาการศึกษา-อัปเกรดโอกาส ปลุกพลังคน พลิกโฉมอนาคตประเทศไทย” อ่านเพิ่มเติมได้ที่เว็บไซต์ https://www.genesis.co.th/post/15-ข้อเสนอ-ปูทางพัฒนาการศึกษา-อัปเกรดโอกาส-ปลุกพลังคน-พลิกโฉมอนาคตประเทศไทย